Soorten vragen en hun functie
In gesprekken spelen vragen een cruciale rol. Ze helpen niet alleen om informatie te verkrijgen, maar sturen ook de richting van een gesprek en beïnvloeden de manier waarop mensen reageren. Er zijn verschillende soorten vragen, elk met een specifieke functie. Sommige vragen nodigen uit tot open gesprek, terwijl andere gericht zijn op het verkrijgen van feitelijke informatie of het sturen van keuzes. In het onderstaande overzicht vind je acht verschillende soorten vragen, met hun kenmerken, functie en enkele voorbeelden. Door deze vragen bewust in te zetten, kun je effectiever communiceren en beter inspelen op de situatie.
| Soort vraag | Eigenschappen | Waarde | Voorbeelden |
| Open vraag | Begint met een vragend voornaamwoord (wie, wat, waar, waarom, hoe, etc.). Gesprekspartner moet gaan praten, kan niet met ‘ja’ en ‘nee’ antwoorden. | Nodigt de ander uit om informatie te geven over eigen mening, gevoelens en feiten. Geschikt voor probleemverkenning en informatie verkrijging. |
|
| Gerichte open vraag | Begint met vragend voornaamwoord. | Feitelijke en snelle informatie te verkrijgen. |
|
| Doorvragen | Partner moet nog meer gaan praten. Antwoorden bieden nieuwe ingangen. | Meer diepte geven. Nog meer informatie krijgen. |
|
| Gesloten vraag | Begint met een werkwoord. Antwoord is vaak kort. |
Geschikt om snel gerichte informatie en feiten te verkrijgen. Checklist. Werkt sturend. |
|
| Keuzevraag | Vraag waarbij de ander moet kiezen uit de aangeboden alternatieven. (open en gesloten). | Geschikt middel om het gesprek te sturen. Beperkt de ander in de antwoordmogelijkheden. Leidt tot conclusies. |
|
| Suggestieve vraag | Vraag waarin het antwoord en/of de mening van de vragensteller al opgesloten zit (open en gesloten). | Kan als ondersteunend ervaren worden maar kan ook in verlegenheid brengen. Gesprekspartner verleiden tot een uitspraak. Ongeschikt voor probleemverkenning. |
|
| Samenvattende / toetsvraag | Begint meestal met ‘dus’. | Laten merken dat je geluisterd heeft. Controleren of informatie goed begrepen is. Geeft sturing. Ruimte voor correctie. |
|
| Kettingvraag | Een vraag die uit meerdere vragen bestaat. | Werkt verwarrend voor de ander. Wordt vaak slechts gedeeltelijk beantwoord. |
|
Reflectie op soorten vragen en hun functie
Vragen stellen lijkt simpel, maar de manier waarop je een vraag formuleert, heeft een grote invloed op het verloop van een gesprek. Soms stellen we vragen zonder erbij stil te staan welke reactie we willen uitlokken. Wil je iemand laten nadenken, snel feiten achterhalen of een gesprek sturen? Door bewust na te denken over het type vraag dat je stelt, kun je effectiever communiceren en beter aansluiten bij de situatie.
Denk eens terug aan recente gesprekken die je hebt gevoerd. Welke soorten vragen heb je gebruikt? Waren het vooral open vragen die ruimte boden voor uitleg, of juist gesloten vragen om snel tot de kern te komen? Heb je wel eens een suggestieve vraag gesteld zonder dat je het doorhad?
Oefening: Bewust omgaan met vragen
Neem een situatie in gedachten waarin je informatie nodig had of een gesprek wilde sturen. Stel jezelf de volgende vragen:
- Welke vraag stelde ik?
- Wat voor soort vraag was dit?
- Wat was het effect van mijn vraag op de ander?
- Had ik een ander type vraag kunnen stellen voor een beter resultaat?
Probeer de komende week bewust te variëren in je vraagstelling en kijk wat dit doet met de gesprekken die je voert. Wat valt je op?
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- De schaduw van spijt en de weg terug naar liefde - 26 april 2025
- Hoe behoud ik de verbinding met de Bron in het dagelijks leven? - 30 maart 2025
- Mini-meditatie: Reis naar het hiernamaals en wijsheid van je ziel (duur audio: 9 minuten) - 29 maart 2025
