Hoe stop ik met piekeren?
We hebben ongeveer 60.000 gedachten per dag. De meeste gedachten zijn oud. Je denken is met positieve of negatieve energie geladen. Je kunt constructief nadenken over zaken, informatie structureren, analyseren of overwegen. Dit gebruik van je hersenen is positief. Je gebruikt het bijvoorbeeld als je een boodschappenlijstje opstelt en als je de voor- en nadelen van verschillende mogelijkheden op een rij wilt krijgen. Wanneer je je zorgen maakt, blijf je vaak malen in je hoofd. Meestal pieker je over het verleden of de toekomst, over onbenullige dingen of over zaken die je toch niet kunt veranderen. Piekeren is negatief, het kost energie en levert je niets op. Negatieve gedachten zijn ware breinvervuilers, ze creëren chaos in je hoofd en ondermijnen je zelfvertrouwen en gezondheid. Als je piekert, komt dat omdat je wilt weten hoe iets afloopt. Het kan zijn dat je een perfectionist bent en bang bent voor wat er fout kan gaan. Je piekert uit angst voor het onbekende of uit angst de controle te verliezen. Je kunt ook piekeren als je vertrouwen geknakt is: ‘wat zal er nu weer gebeuren?’. Je kunt tobben over het verleden en denken over wat je had kunnen doen en je daar schuldig over voelen. Piekeren is energievretend; het is een gebed zonder einde. Piekeren geeft je geen antwoord op je vragen maar houdt je vast op de plek en bezorgt je slapeloze nachten.
Wat zegt wetenschappelijk onderzoek over piekeren?
- Voor 40% piekeren we over dingen die nooit gebeuren.
- Voor 30% piekeren we over dingen die al gebeurd zijn en niet kunnen worden teruggedraaid.
- Voor 12% piekeren we over nutteloze dingen die te maken hebben met de persoonlijke gezondheid.
- Voor 10% piekeren we over allerlei beuzelarijen.
- Voor 8% piekeren we over gefundeerde zaken en reële zorgen.
Wat zijn mogelijke oorzaken voor piekeren?
Je durft de verantwoordelijkheid niet te nemen of de gevolgen van een mogelijke oplossing niet te accepteren. Je hebt er onbewust nog voordeel bij om in de slachtofferrol te blijven zitten. Misschien is het een vlucht om niet echt iets aan jezelf te veranderen. Het kan zijn dat je bang bent om negatieve emoties te ervaren. Wellicht ben je verslaafd aan de negatieve aandacht die je krijgt.
Hoe doorbreek ik gepieker?
Problemen kun je parkeren of aanpakken. Dat lukt vaak niet met gepieker. Dat kan je helemaal in beslag nemen en afmatten. Je kunt vreselijk druk zijn met gedachten over wat er mogelijk zou kunnen gebeuren. Hieronder geef ik een aantal manieren om het gepieker in je hoofd te stoppen. Je moet je eerst bewust worden van je gepieker. Pas dan heb je de mogelijkheid er iets aan te doen. Actie en afleiding verjagen gepieker. Kleine kinderen kunnen dit heel goed; ze verliezen zich niet in hun zorgen maar zoeken afleiding en zijn het kwijt. Op het moment dat je jezelf op piekeren betrapt, maak er dan een einde aan door om je as te draaien (afleidingsmanoeuvre) en één van de volgende maatregelen te nemen.
Welke maatregelen kan ik nemen om te stoppen met piekeren?
- Doe iets wat je leuk vindt en waar je helemaal in kunt opgaan.
- Zing of neurie je favoriete liedje.
- Verander van omgeving. Maak een ommetje en haal een frisse neus.
- Zoek iemand op, bel, mail of praat met iemand over iets anders.
- Doe iets goeds of aardigs voor een ander.
- Spreek met jezelf een tijd af waarop je je zorgen mag maken. Wanneer die tijd dan gekomen is, blijken je geparkeerde zorgen opeens veel minder belangrijk te zijn.
- Doe wat mensen doen die vertrouwen in de toekomst hebben. Ze zijn niet afgeleid en kunnen genieten van het leven.
- Richt je op wat je hebt, op vriendelijke mensen, positieve verwachtingen, meevallers en kleine successen.
- Loop een paar keer de trap op en af. Speel ermee door één stap naar boven te zetten en daarna twee stappen naar beneden of ga de trap naar beneden op je zitvlak.
- Plan een vast half uur waarin je mag piekeren op een minder comfortabele plek.
- Noteer de automatisch repeterende gedachten zodat je ze op afstand kunt waarnemen.
- Schrijf je gedachtewolken op papier en verscheur dat in kleine stukjes.
- Sluit je zorgen af met een huilbui en laat je tranen ongeremd vloeien. Dat kan enorm opluchten.
- Neem een douche en spoel je zorgen van je af. Stel je voor dat je zorgen wegspoelen door het putje.
- Visualiseer jezelf in een donkere kamer. Doe vervolgens het licht aan en ervaar dat met al je zintuigen. Absorbeer het licht en ervaar je innerlijke vrijheid.
- Stel je voor dat positieve gedachten binnenstromen door je linker oor en negatieve gedachten weggaan uit je rechter oor. Laat alleen positieve gedachten toe en maak ze sterker en groter.
- Visualiseer en stel je voor dat je op de reset-knop drukt en het ‘oude programma’ in je hoofd wist zodat er ruimte komt voor positieve gedachten.
- Zeg tegen jezelf dat deze gedachten je niet helpen en niet goed voor je zijn en laat ze los terwijl je een paar keer diep in- en uitademt.
- Kruis je enkels, leg een hand op je kruin en de andere hand op je zonnevlecht. Merk op wat er gebeurt.
Regisseer je gedachten; focus op wat je kunt beïnvloeden en op positieve dingen
Als je piekert over dingen die je kunt veranderen, is piekeren niet nodig. Als je piekert over dingen die je niet kunt veranderen, heeft piekeren geen zin. Je zorgen maken over dingen die eventueel in de toekomst zouden kunnen gebeuren is misbruik maken van je voorstellingsvermogen. Je verspilt waardevolle denk- en levenskracht. Je bent niet wat je denkt. Regisseer je gedachten. Laat alleen positieve gedachten toe en geef ze aandacht. Daarmee schep je een nieuwe werkelijkheid en trek je meer positieve dingen aan. Daardoor ga je je als vanzelf anders voelen en ook anders gedragen.
Hoe kan ik effectief omgaan met problemen?
Hoe meer problemen je hebt, des te lastiger het is om gelukkig te zijn. Problemen maken je leven lastig en vervelend. Als je niet effectief met je problemen omgaat, kun je je makkelijk laten meesleuren in een negatieve spiraal. Je wordt dan meegezogen in de ellende en het wordt steeds moeilijker om positief te blijven. De werkelijkheid kun je niet veranderen maar wel de manier waarop je ernaar kijkt en hoe je ermee omgaat. Wacht niet af tot je omgeving iets verandert aan je problemen; onderneem actie en ga constructief met de problemen om.
- Durf af en toe het leven zijn gang te laten gaan
Veel problemen hoeven niet eens te bestaan. Wanneer je af en toe het leven even op zijn beloop laat, zie je dat schijnbare problemen zichzelf oplossen. Vervelende situaties kunnen je uiteindelijk op hele mooie plekken brengen als je er achteraf op terugkijkt. Probeer niet overal de controle over te krijgen. Laat je meevoeren door het leven en ervaar hoe makkelijk het kan zijn. - Maak andermans probleem niet jouw probleem
Als je veel problemen in je leven hebt, heb je waarschijnlijk de gewoonte ontwikkeld om problemen van anderen op je te nemen. Stel dat je niet kunt komen op de verjaardag van je zus omdat er plotseling iets belangrijks tussen is gekomen. Voordat je de verjaardag afzegt, maak je je druk of je zus het wel of niet erg zal vinden dat je niet komt, terwijl dat niet jouw probleem is. Je kunt niet. Het is niet anders. Is je zus daar niet blij mee? Haar probleem. Maak je niet druk om alle problemen die je kunt vinden. Betrek niet alles op jezelf. Heb er gewoon een beetje schijt aan. Problemen moet je niet aantrekken maar afstoten. Als mensen om je heen uit het niets problemen lijken te maken, dan is het aan jou om ze ook vooral bij hun te laten. - Stop met doemdenken en kijk naar de feiten
Leef niet constant met je hoofd in allerlei mogelijke toekomstige situaties. Er kunnen allerlei vervelende dingen gebeuren, maar er zal waarschijnlijk helemaal niets fout gaan. Ben jij een doemdenker? Dan heb je het talent om je druk te maken over problemen die nog niet eens bestaan. Als het je doel is om probleemloos door het leven te gaan is dit geen effectieve eigenschap. Kijk liever naar de feiten. Laat je gedachten niet op hol slaan maar leef in het hier en nu. Als je nu geen probleem hebt; geniet daar dan nu van en ga geen problemen creëren. - Geloof dat het leven makkelijk is
Overtuigingen bepalen hoe jij de realiteit ervaart. Iemand die denkt dat het leven moeilijk is, ervaart het leven als moeilijk. Iemand die denkt dat het leven makkelijk is, ervaart het leven als makkelijk. Het is heel simpel. Doe je best om van het positieve uit te gaan, en stop met ‘vechten’ tegen al je problemen. Zeg gewoon tegen jezelf dat je problemen klein zijn, dat je ze makkelijk op kunt lossen en dat je hele leven makkelijk is. Handel naar je nieuwe overtuigingen. Handel alsof je leven makkelijk is; dan zal het vanzelf makkelijker worden! - Verander problemen in projecten
Heb je een probleem? Pak dan een vel papier en zet het uiteen alsof het een project is (een mind-map helpt daarbij). Wat is precies het probleem en welke verschillende strategieën kun je bedenken om het uit je leven te verwijderen? Schrijf maar raak en wees actief in het verzinnen van de meest creatieve, ludieke, constructieve, slimme maar ook gekke oplossingen. Door het creatieve kanaal open te zetten heb je grote kans dat er heel bruikbare oplossingen in je opkomen. Als je probleem te maken heeft met een vervelende opdracht op je werk, heb je verschillende opties. Je kunt praten met je baas of je collega’s. Je kunt de opdracht anders aanpakken. Je kunt de opdracht afschuiven naar iemand anders. Je kunt de opdracht vereenvoudigen. Je kunt hulp inschakelen. Je kunt er gewoon voor gaan en hopen dat het goed komt. Je kunt dreigen ontslag te nemen of ontslag nemen, etc. Bij iedere strategie horen praktische stappen die je kunt zetten. En door deze stappen af te werken kun je dit probleem simpelweg uit de wereld helpen door het als een project te behandelen. - Blijf bij de grote lijnen
Je kunt over kwesties nadenken op verschillende niveaus. Op het hoogste niveau bestaan er geen problemen. Als je het hele leven overziet en het bekijkt vanuit een heel hoog perspectief zie je dat alles goed is. Het leven is eenvoudig en je doorziet de grote lijnen. Als je op het laagste niveau nadenkt, zie je veel complexiteit en veel details. Op dit niveau is er veel ruimte voor problemen. Door vaker na te denken op een hoger niveau verdwijnen veel problemen als sneeuw voor de zon. Laat je niet opslokken door alle details, maar blijf bij de grote lijnen. Dat betekent dat je je los maakt van perfectionisme, dat je de juiste prioriteiten stelt en leert om zaken te relativeren. - Neem regelmatig afstand
Jij BENT niet je problemen. Je bent niet wat je doet en wat je meemaakt. Je bent niet wat er op dit moment in je leven speelt, je bent jezelf. Door regelmatig afstand te nemen van het leven en even tot jezelf te komen, worden je problemen klein en onbenullig. Afstand nemen doe je bijvoorbeeld door tijd voor jezelf te nemen, te mediteren en ‘Powerpauzes’ te nemen.
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024
