Natuurlijke middelen bij overgangsklachten
Veel vrouwen grijpen tijdens de menopauze naar antidepressiva of slaappillen of kiezen zelfs voor hormonale substitutietherapie met mogelijk nare gevolgen. Steeds meer vrouwen doen gelukkig een beroep op natuurlijke middeltjes om klachten te verminderen. Hierna zie je een overzicht van veel voorkomende overgangskwalen met de natuurlijke remedies. {Bewerking van bron: Veerle Maes, Goed gevoel}
1. Opvliegers
Wat is het?
Hét symptoom dat vele vrouwen rond en tijdens de menopauze de gordijnen injaagt, zijn warmteopwelling of opvliegers. Meer dan 80 procent van de westerse vrouwen in de overgang kampt met deze irritante en afmattende warme buien. De ene heeft er meermaals per dag last van, bij de andere komen ze slecht heel uitzonderlijk voor. Gemiddeld steken de opvliegers rond de leeftijd van 47 jaar voor het eerst de kop op en ze kunnen tot wel tien jaar na je laatste menstruatie aanhouden. Hoe het mechanisme van de warmteopwellingen precies werkt, is voor de wetenschap nog steeds een raadsel. Het heeft alleszins te maken met het zakken van de oestrogeenspiegel, waardoor de ‘lichaamsthermostaat’ in de hersenen lager wordt gezet en het lichaam gestimuleerd wordt om warmte te verliezen. Maar ook de schommeling van het peil van andere hormonen speelt een rol.
Werken de klacht in de hand
- Alcohol, koffie, zwarte thee, coca cola, chocolade, zout, vlees, warme dranken, suikers (frisdrank!), vetten.
- Sterk gekruide gerechten, gember en kaneel.
- Overdadige maaltijden en te snel eten.
- Stress en opwinding.
- Warm weer.
De natuurlijke aanpak
- Zet volop verse groenten en fruit, rijk aan polyfenolen op het menu, zoals druiven, kersen, zwarte bessen en bladgroenten.
- Ook bioflavonoïden helpen de opwellingen te temperen. Ze zitten onder meer in paprika, tomaat en het pulp en wit van citrusvruchten.
- Hou je bloedsuikerspiegel stabiel door om de vier uur iets te eten.
- Kruidenthee of -capsules van salie, duizendblad, rode klaver, ginseng, struikwinde, zoethoutwortel, wilde yamwortel, kuisboombes of dong quai.
- Neem in overleg met je arts vitamine E, C, selenium en lecithine: die werken verlichtend.
- Draag losse kleding in natuurlijke stoffen en ga voor laagjes, zodat je makkelijk iets kunt uittrekken als je het warm krijgt.
- Zet de thermostaat iets lager.
- Drink koud water en maak je polsen, ellebogen en nek met een ijskoud washandje nat.
2. Nachtelijk zweten
Wat is het?
’s Nachts badend in het zweet wakker worden, is eigenlijk gewoon een verlengde van de opvliegers overdag.
Werken de klacht in de hand
- Een te warme slaapkamer, nachtkledij en beddengoed.
- Koud douchen om zweet van je af te spoelen heeft een averechts effect. Douche je liever met lauw water.
De natuurlijke aanpak
- Slaap met het raam open en hou de slaapkamer koel.
- Zet een glas water en een vochtige spons op je nachtkastje. Wat drinken en je zweet afsponsen tijdens een aanval brengt meestal snel soelaas.
- Kies voor katoenen lakens en een katoenen nachtjapon.
- Wat lavendelolie op een watje op je hoofdkussen heeft een kalmerend en rustgevend effect.
3. Slapeloosheid
Wat is het?
Slaapstoornissen – en de bijbehorende vermoeidheid – vormen een groot probleem in de overgangsjaren. Ze hebben alles te maken met hormoonschommelingen, die je normale slaapcyclus in de war schoppen. En natuurlijk brengen ook heel wat andere symptomen van de menopauze je nachtrust in gevaar.
Werken de klacht in de hand
- Zware, vette maaltijden na acht uur.
- Een slaapmutsje klinkt misschien aanlokkelijk, maar is geen goed idee. Alcohol mag je dan helpen makkelijker in te slapen, na een paar uur word je gegarandeerd weer wakker.
De natuurlijke aanpak
- Leef actief en beweeg veel, dat helpt je hormoonspiegel te stabiliseren.
- Geef de voorkeur aan verschillende kleine maaltijden, in plaats van drie grote.
- Ga voor een gezond, evenwichtig dieet met voldoende koolhydraten en vezels, weinig proteïnen en een minimum aan vet. Dat houdt je bloedsuikerspiegel stabiel en werkt slaapbevorderend.
- Ga voor een vast slaap-waakpatroon (alle dagen op hetzelfde tijdstip naar bed en er weer uit) en een vaste avondroutine, dat bevordert het inslapen.
- Zorg voor een stille, donkere slaapkamer zonder televisie, radio of andere ‘slaapverstoorders’.
- Een lichte massage van de voeten met lauwe sesamolie werkt relaxerend.
- Een bad op lichaamstemperatuur met olie van lavendel, oranjebloesem of lindeblaadjes is ontspannend.
- Kruiden als sint-janskruid, citroenmelisse, salie en dong quai verlichten de slapeloosheid.
- Ernstige slaapproblemen? Dan kunnen valeriaancapsules soelaas bieden. Ze helpen je niet alleen in te slapen, maar zorgen ook voor een goede nachtrust. Opgelet: je mag valeriaan nooit langer dan twee weken slikken. Overleg met je homeopaat of fytotherapeut.
4. Vaginale droogte / pijn bij het vrijen
Wat is het?
Tijdens de menopauze wordt je vaginawand dunner en minder elastisch, waardoor hij gevoeliger wordt voor infecties. Mogelijk gevolg: jeuk, een branderig gevoel, abnormale afscheiding en een onaangename geur. Door de oestrogeendaling wordt je vagina ook minder snel vochtig dan voorheen, wat pijnlijk kan zijn bij het vrijen.
Werken de klacht in de hand
- Voeding en drank die water aan het lichaam ontrekken. Wees dus zuinig met alcohol, cafeïne en diuretica.
- Vermijd het gebruik van vaseline of babyolie: die leggen een laagje vet op de vaginawand en remmen zo de natuurlijke secretie af.
De natuurlijke aanpak
- Het gebruik van glijmiddel, zowel inwendig als uitwendig, kan heel wat klachten opvangen.
- Gewone plantenolie met vitamine E is ideaal om de vagina vochtig te houden.
- Vitaminen spelen een essentiële rol in de gezondheid van je vagina. En dan zeker vitamine E, die werkt als oestrogeen. Vette vis, lever, groene bladgroenten, volle granen, tarwekiemen, noten en zaden zijn goed.
- 1 – 1,5 liter water per dag is nodig om je lichaam – en je vagina – van voldoende vocht te voorzien.
- Sojabonen, tofoe en ginseng zorgen voor een natuurlijke vochtafscheiding in de vagina.
- Omega-3- en omega-6-vetzuren, onder meer in plantaardige olie en visolie, houden de weefsels van het lichaam, inclusief je vagina, inwendig gesmeerd. Ook omega-7 of palimitolzuur, een relatieve nieuwkomer in gezondheidsland, helpt de slijmvliezen in de vagina vitaal en gezond te houden en is dus een uitstekende bondgenoot in de strijd tegen vaginale droogte.
5. Blaasontsteking
Wat is het?
De blaas is een reservoir waar de urine die via de urineleiders toevloeit, tijdelijk wordt opgeslagen. Bij het plassen wordt de urine langs de urinebuis afgevoerd. Als het slijmvlies van de blaas besmet wordt met bacteriën uit de urine, krijg je een blaasontsteking. Normaal gezien bevinden zich in die urine geen bacteriën, maar wel rond de aars en in de darmen. Zo kunnen ze soms toch in de urinebuis en van daaruit in de blaas terechtkomen. Bij vrouwen gebeurt dat gemakkelijker dan bij mannen omdat hun urinebuis veel korter is. In de overgang en menopauze neemt dat risico nog toe. Oestrogeen heeft namelijk een belangrijke rol in het gezond houden van blaas en urinewegen en het voorkomen van infecties. Aangezien de oestrogeenspiegel sterk zakt tijdens de overgang, is het logisch dat blaas en urinewegen voortaan ook gemakkelijker geïnfecteerd geraken.
Werken de klacht in de hand
- Verkeerde toilethygiëne verhoogt het risico. Veeg het toiletpapier altijd van voren naar achteren.
- Zeep, badzout, vaginale deodorant of crème kunnen tot irritatie leiden, wat dan weer een verhoogd risico geeft op infectie. Dat geldt ook voor een te strakke broek.
- Ook een gebrek aan hygiëne bij je sekspartner verhoogt het risico.
- Koffie en alcohol irriteren de blaas.
De natuurlijke aanpak
- Er bestaan een aantal homeopatische middelen om blaasontsteking te bestrijden, zoals Cantharis, Nux Vomica of Staphysagria. Bespreek dit met je homeopaat.
- Thee van witte dovenetel, maïs, kersensteel, berk, heemst of bosbessen stimuleert de waterafdrijving en reinigt zo het lichaam van afvalstoffen.
- Capsules met erica kalmeren de pijn en drijven het water af.
- Veel drinken (water of verdunde fruitsappen, slappe thee en kruideninfusies) zorgt ervoor dat je blaas zich vult én dus geregeld geledigd moet worden. Bacteriën krijgen zo weinig tijd om zich vast te hechten.
- De colibacterie, de hoofdschuldige van blaasontsteking, kan zich niet delen in een basische omgeving. Om de twee uur een oplossing van zuiveringszout in water drinken, helpt verzuring van je blaas tegen te gaan.
- Veenbessensap versterkt de blaas.
- Ga voor ondergoed in een natuurlijke stof, zoals katoen.
- Houd je plas niet op, ga zeker plassen voor het slapengaan en ledig je blaas altijd volledig. Ook plassen na het vrijen is een goed idee.
6. Gewichtstoename
Wat is het?
We kunnen er niet omheen: voor de meeste vrouwen gaat de overgang gepaard met een gewichtstoename van enkele kilo’s. Dat heeft ermee te maken dat je stofwisseling in deze periode vertraagt, waardoor je minder calorieën gaat verbruiken. Met andere woorden: als je hetzelfde blijft eten als voordien, komt er onvermijdelijk gewicht bij. Door de daling van je oestrogeenspiegel zullen bovendien ook de vorm van je lichaam en de manier waarop je lichaamsvet verdeeld is, veranderen. Dus zelfs als je erin slaagt het cijfer op de weegschaal wél te behouden, is de kans groot dat je broeken of rokken die een jaar geleden wel nog pasten, nu niet meer dicht krijgt.
Werken de klacht in de hand
- Door het veranderde metabolisme ontstaat vaak ook een grotere behoefte aan suiker. Wie toegeeft aan die trek in zoetigheden, zal de gevolgen onvermijdelijk zien op de weegschaal.
- Ook de stress en onlustgevoelens waarmee de overgang voor veel vrouwen gepaard gaat, wordt nogal eens ‘weggegeten’. Met alle gevolgen van dien.
De natuurlijke aanpak
- Meer bewegen en minder eten is de efficiëntste manier om je gewicht onder controle te houden.
- Kies liever voor vijf kleine maaltijden per dag dan voor drie grote. Elke maaltijd vraagt verteringsenergie van het lichaam en omdat de bloedsuikerspiegel minder snel daalt, houdt ook het verzadigingsgevoel langer aan.
- Eet gezond en evenwichtig. Leg het accent op groenten, fruit, eiwitrijke voeding, sojaproducten, peulvruchten, noten en zaden. Wees zuinig met suiker, vet, alcohol, koffie en zout.
7. Stemmingsschommelingen
Wat is het?
Een wisselend humeur, geprikkeldheid en stemmingswisselingen. Voor veel vrouwen zijn ze onlosmakelijk verbonden met de overgangsjaren en menopauze. Ze hebben onder meer te maken met hormoonschommelingen. Oestrogeen blijkt namelijk irritaties uit te lokken, terwijl progesteron als een antidepressivum werkt. In de menopauze daalt het progesterongehalte sneller dan dat van het oestrogeen, wat een verklaring kan zijn voor de emotionele wanorde. Komt daar nog bij dat de overgang ook een veranderingsperiode is en iedere verandering brengt stress mee. Die stress kan op zijn beurt de emotionele klachten versterken. Net als de vermoeidheid, waarmee veel vrouwen in de overgang kampen. Eén troost alvast: de emotionele uitbarstingen zijn van voorbijgaande aard.
Werken de klacht in de hand
- Alcohol heeft een versterkend effect op depressieve gevoelens.
- Vrouwen die het al hun hele leven emotioneel moeilijk hebben, zijn tijdens de menopauze extra vatbaar voor stemmingswisselingen.
De natuurlijke aanpak
- Lichaamsbeweging kan je stemming verlichten.
- Veel vrouwen hebben ook baat bij ontspanningsoefeningen zoals yoga en meditatie.
- De neurotransmitter serotonine staat bekend voor het kalmeren van angstgevoelens en het aanwakkeren van een goed gevoel. Je kunt het serotoninepeil in de hersenen verhogen door koolhydraten te eten, bijvoorbeeld volkorenproducten, banaan, walnoten en gedroogde abrikozen. Ook de eiwitten van kip, kalkoen en melk bevorderen de serotoninespiegel.
- Etherische oliën van rozemarijn en citrusvruchten verbeteren je stemming.
- Bepaalde voedingssupplementen, bijvoorbeeld sint-janskruid en omega-3-vetzuren, helpen je sombere buien verdrijven.
8. Libidoverlies
Wat is het?
Met het ouder worden verminderen alle lichaamsfuncties. Dat ook de behoefte aan seks bij sommige mensen dan afneemt, hoeft dus niet echt te verwonderen. Niet alleen daalt de productie van sekshormonen met de jaren, vrouwen die pijn hebben bij het vrijen (zie hoger), hebben vaak al helemaal geen zin om er nog aan te beginnen. Ook de man kan in deze levensfase trouwens af te rekenen krijgen met seksuele problemen ten gevolge van een veranderende hormoonspiegel en andere verouderingsverschijnselen. Maar dat wil zeker niet zeggen dat je voortaan veroordeeld bent tot een seksloos leven.
Werken de klacht in de hand
Stress, vermoeidheid, angsten en depressieve gevoelens remmen de zin in seks nog verder af.
De natuurlijke aanpak
- Fytotherapie biedt heel wat middeltjes om je seksuele conditie op peil te houden en zo je libido te ondersteunen. Dong quai wakkert de afscheiding van vaginaal vocht aan, het sap van Aloë vera wekt de seksuele drift op, vitamine C en E houden het vaginaal weefsel gezond.
- Van oesters, selder en artisjok wordt beweerd dat ze de potentie en begeerte verhogen. Dat is nooit wetenschappelijk bewezen, maar baat het niet, het schaadt ook niet.
- Zinkgebrek zou de lust tot vrijen bij vrouwen aanwakkeren. Zet dus volop zeevruchten, haring, zaden en noten op het menu om je zinkniveau op peil te houden.
- Praat met je partner over je gevoeligheid en bedenk eventueel nieuwe opwindende slaapkamerstrategieën. Maak samen een afspraak bij een seksuoloog voor informatie en advies.
- Regelmatig vrijen houdt de bloedcirculatie in je vagina op peil en vertraagt het uitdrogingsproces.
- Gebruik natuurlijke viagra: Maca (superfood).
9. Plasproblemen
Veel mensen nemen te weinig tijd om naar de wc te gaan, stellen het uit, hebben een verkeerde plashouding of plassen niet op de goede manier. Daardoor kan een urineweginfectie of blaasontsteking ontstaan of een gewoonte om te vaak naar de wc gaan. Hierna volgt een gezond plasadvies. Ga bij de eerste aandrang direct naar de wc. Neem de tijd om rustig naar de wc te gaan en alles met aandacht te doen. Het is een mooi moment om tot rust te komen. Ga dus niet vijf minuten voordat je weg moet snel nog even naar de wc.
Wat is de juiste plashouding: plasinstructie?
Ga altijd zittend plassen; dan ontspant de bekkenbodem beter en ledigt de blaas zich. Zit rechtop met een iets holle rug. Doordat je rechtop zit, maakt de plasbuis geen knik en loopt de urine er gemakkelijk uit. Ontspan je armen en schouders. Zet je voeten plat op de grond en licht naar buiten gedraaid en houd je knieën ook iets uit elkaar. De kleding laat je tot over de knieën zakken. Ontspan je bekkenbodemspieren. De plasreflex begint met het ontspannen van de bekkenbodemspieren. Je kunt je buikspieren soms voelen aanspannen, dit hoort bij de reflex. Plas in één keer uit, zonder onderbreking van de urinestraal, anders blijft er onvoldoende urine over om de straal opnieuw te laten starten. Ga nooit ‘stippeltjes’ of ‘streepjes’ plassen. Door het aanspannen van de bekkenbodemspieren onderbreek je de urinestroom. Hierdoor verdwijnt de plasprikkel en stopt het legen van de blaas. Dit heeft tot gevolg dat er urine achterblijft in de blaas, waardoor er urineweginfecties kunnen ontstaan. Pers niet mee. De blaas heeft de tijd nodig om leeg te lopen. De kracht van de straal wordt reflexmatig geregeld. Anders pers je mogelijk je plasbuis dicht en kan de urine achterblijven in de blaas met kans op een blaasontsteking. Denk je dat je blaas leeg is; kantel dan een paar keer voor-/achterwaarts en links/rechts met het bekken, sta een beetje op en ga weer zitten. Rond het geheel af door de bekkenbodemspieren even goed aan te spannen. Daarmee kunnen ook de laatste druppeltjes urine naar de plasbuis stromen en uitgeplast worden. Daarmee voorkom je nadruppelen en een natte onderbroek. Gebruik van closetpapier: veeg zachtjes (deppen is nog beter) van voor naar achteren.
Wat kan ik doen als ik niet kan plassen?
Het belangrijkste is dat je voldoende water drinkt. Drink minimaal 1,5-2 liter water per dag; stelregel is 30 ml per kg lichaamsgewicht. Drink relatief veel water voor 12 uur als je lichaam bezig is met reiniging. Drink meer water bij warm weer, stress, sporten, computerwerk, gebruik van alcohol en tijdens de overgangsjaren (45-55 jaar). Drink een half uur voor je maaltijd een glas water zodat het voedsel gemakkelijker kan worden verwerkt. Voorkom uitdroging van je lichaam en wacht niet op een dorstgevoel; dat is het laatste signaal dat je lichaam te weinig water heeft!
Waarom moet ik veel water drinken los van andere drankjes?
Je lichaam heeft water nodig als voedingsmiddel, transportmiddel en oplosmiddel. Je lichaam bestaat voor 70% uit water en je hoofd uit 90%. Een gemiddeld persoon verliest ongeveer 3-4 liter (circa 10-15 kopjes) vocht per dag in het zweet, urine, uitgeademde lucht en stoelgang. Dit tekort moet weer toegevoegd worden. Een gehydrateerd lichaam produceert heldere, kleurloze urine. Een enigszins uitgedroogd lichaam produceert gele urine. Een ernstig uitgedroogd lichaam produceert oranje of donker gekleurde urine. {Bron: Fereydoon Batmanghelidj}
Hoe verhoog ik de kwaliteit van kraanwater?
Vitaliseer het water met een gebed. Water is energie, heeft een geheugen en neemt de trillingen op van de omgeving. Positieve woorden, muziek en gedachten zorgen voor prachtige waterkristallen. {Bron: Masuro Emoto}. Zet een Vitaliser op de waterkraan of op de hoofdkraan van de waterleiding.
Een vitaliser bestel je bij www.aqua-aurora.nl/producten of leg een nacht kristallen in een waterkan en zet deze in de ijskast (los van straling).
Wat kan ik doen als ik niet kan plassen?
Als je plas niet komt, kun je water uit de kraan laten stromen, ontspannen gaan blazen, fluiten of zingen. De plas komt dan meestal vanzelf. Komt die niet direct; word dan niet ongeduldig maar fluit of zing nog eventjes verder of pak iets om te lezen. Ga niet persen om sneller te plassen! Laat de plas vanzelf komen. Of probeer een aantal keren je bekkenbodemspieren rustig aan te spannen en weer los te laten. Zo komt de plasreflex meestal goed op gang.
Lees ook de andere artikelen op deze site: ‘Wat zijn kenmerken van de menopauze?’ en ‘Wat helpt bij overgangsklachten?‘
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024
Honing met kaneel is ook een perfect middel! Belangrijk is wel om echte honing van de imker te gebruiken en de juiste kaneel (ceylon)
Zelf bestel ik vaak in de webshop http://www.honingonline.nl daar hebben ze de goede mix
Hallo
Ik heb enorm veel last van opvliegers maar ook hoofdpijn.
Ik ben naar een imker gegaan, en heb Lindehoning gekocht, dit
was de einige die er was, heb bio Kaneel gekocht, en op aanraden
van de Imkersvrouw heb ik biologisch stuifmeel gekocht.
De eerste week merkte ik niets, het einige dat ik de behoefte aan
suiker kon weerstaan, misschien door de boterham smorgens met bovenstaande.
Maar nu constateer ik werkelijk dat ik s’nachts niet meer wakker wordt van de opvlieger, en overdag is het nog minimaal.
Het zal niet voor iedereen werken, maar voor mij wel.
In elk geval beter als de soja die met verschrikkelijk vergif gespoten word.