Omgaan met emoties: uitleg en tips
Voor de meeste mensen is het adequaat omgaan met emoties niet vanzelfsprekend. Hoe komt dat? In dit artikel zie je mogelijke verklaringen hiervoor. Je leest over de soorten emoties, de functie van emoties en wat ze doen in je lichaam. Ook krijg je tips om effectief met emoties te leren omgaan.
Vier basisemoties
Er zijn grofweg vier basisemoties: angst, blijdschap, boosheid en verdriet. Andere emoties zijn uitingsvormen daarvan. Door combinaties van deze basisemoties kennen we oneindig veel emoties. Hierna zie je een paar voorbeelden:
Uitingsvormen van angst zijn: onveiligheid, onzekerheid en wantrouwen.
Uitingsvormen van blijdschap zijn: openheid, tevredenheid en lachen.
Uitingsvormen van boosheid zijn: jaloezie, ergernis en koppigheid.
Uitingsvormen van verdriet zijn: schuld, schaamte en onmacht.
Emoties zijn de ‘kleuren’ van de Bron van onvoorwaardelijke liefde: de energie van je essentie. Een emotie geeft aan in hoeverre je daarop bent afgestemd. Innerlijke vrede is je natuurlijke staat van zijn. Gevoelens van dankbaarheid en waardering liggen dicht hierbij en hebben een hoge energietrilling. Gevoelens van haat, wrok en verbittering liggen daar ver vanaf en hebben een lage energietrilling.
Wat doen emoties met je lichaam?
Emoties zijn energetische vernauwingen of verruimingen in je gevoelssysteem. Elke emotie zorgt voor een samentrekking van de zachtere weefsels van je lichaam waar de emotionele energie stroomt: in je huid, bindweefsel, spieren en pezen.
Elke emotie kost energie en heeft invloed op je energiesysteem: zowel de negatieve als de positieve emoties. Je kunt emoties voelen in je lichaam. Als je blij, geïnspireerd of ontroerd bent, word je warm van binnen en voel je je lichter. Je hebt het gevoel dat je batterij is opgeladen en straalt positieve energie uit. Bij emoties met een lage trilling zoals angst, verdriet en boosheid gebeurt het tegenovergestelde in je lichaam. Je voelt je eerder koud, zwaar en voelt dat de energie weglekt.
Negatieve emoties veroorzaken stress: een directe aanslag op je immuunsysteem wordt veroorzaakt door een versnelde hartslag, een snellere of oppervlakkige ademhaling, overproductie van adrenaline, zintuigen die op scherp staan en gespannen spieren. Je lichaam komt in de overlevingsmodus en instinctief ga je vechten, vluchten of bevriezen in de hoop dat het nare gevoel verdwijnt. Ook bij een voorstelling van angst of het idee van stress treden deze symptomen op. Het lichaam volgt altijd de geest!
Soms zijn de fysieke sensaties heel subtiel, maar soms zijn ze heel duidelijk waarneembaar. Hierna zie je een paar voorbeelden hiervan. Je kunt wit wegtrekken van angst of koken van woede. Verdriet kun je voelen als pijn in je borst. Je lippen en kaken verkrampen en je tanden knarsen bij boosheid. Je tenen krommen bij schaamte en zorgen. Bij onmacht wordt je keel dichtgeknepen. Bij stress spannen je nek en schouders zich aan. Het zijn allemaal signalen dat er iets aan de hand is en dat de balans moet worden hersteld.
Wat zijn mogelijke redenen om nare emoties te verbergen?
Negatieve emoties veroorzaken allerlei onprettige lichamelijke reacties. Dat is ook de voornaamste reden dat het een natuurlijke reactie is om deze te vermijden of weg te duwen.
In de huidige maatschappij wordt meer waarde toegekend aan het verstand dan aan het gevoel.
De meeste mensen hebben niet geleerd om emoties serieus te nemen en er iets positiefs mee te doen. Dat komt door onderliggende blokkerende overtuigingen en onwetendheid.
Twee voorbeelden ter toelichting:
Als je denkt dat je de ander centraal moet stellen, ben je gewend om je eigen emotionele behoeften op de tweede plaats te zetten. Voorbeeld: een jonge vrouw verliest haar man en blijft achter met twee kleine kinderen. Ze kan haar verdriet niet toelaten, omdat ze denkt dat ze dat niet mag om haar kinderen niet te belasten. Ze wacht met het verwerken van haar verdriet en rouwproces tot de kinderen uit huis zijn. Als je anders denkt, maak je ook andere keuzes.
Wanneer je jezelf als slachtoffer opstelt, geef je je macht af aan anderen. De gedachte die daarbij hoort, is dat deze emoties worden veroorzaakt door anderen. Je ontkent dat je zelf iets zou kunnen doen met die emoties. Uitspraken die hierbij passen zijn: ‘hij maakt mij boos’ of ‘zij heeft mij gekwetst’.
Hoe kun je effectief omgaan met negatieve emoties?
Emoties zijn natuurlijk; laat ze doorstromen en verwelkom ze. Emoties zijn waardevol, ze drukken uit wat je voelt en geven je belangrijke informatie. Kinderen doen dat van nature goed; ze uiten hun emoties meteen. Denk maar aan het stampvoetende kind dat zijn zin wil doordrijven. Het is niet handig ongenuanceerd je emoties te uiten in alle omstandigheden, zoals kinderen dat doen. Dat zou onwerkbaar zijn. Je kunt besluiten een emotie tijdelijk te parkeren omdat het niet past en die op een later moment weer oppakken.
Ben je emotioneel geladen, overmand door gevoel?
Uit nare emoties, toon ze en laat ze toe. Schrijf ze op, bespreek ze, deel ze. Vraag hulp.
Emoties horen bij mens zijn. Neem tijd en ruimte om emoties te ervaren en te verwerken.
Blijf niet hangen in negatieve emoties. Pas deze methode toe om een rot gevoel op te lossen; het kost je maar 90 seconden!
Zie emotionele pijn als een groeikans
Emoties zorgen voor een lichamelijke reactie. Je kunt deze signalen negeren of er iets van leren. Je lichaam streeft altijd naar een natuurlijke balans, maar jij bent de baas en bepaalt uiteindelijk wat je met je gedachten en emoties doet. Als je emoties niet accepteert, loslaat of op een passende wijze uit, blokkeren ze je energiesysteem. Emoties die je verdringt, worden opgeslagen in je celgeheugen. Deze onverwerkte emoties kunnen je leven gaan bepalen en zorgen voor lijden in de vorm van vermoeidheid, stoornissen of ziekten. Bij sommige mensen gaat het zo ver dat ze bovendien de verbinding kwijtraken met de mensen om zich heen. Ze zonderen zich af en hun vermogens tot communiceren, aanvoelen, liefhebben en vertrouwen worden minder.
Alles wat je overkomt, hoe ellendig ook, is goed voor je. Onder het motto ‘Frustratie? Felicitatie!’
Pijn is een signaal dat aangeeft dat er iets mis is en het duidt op een verstoring van je energiesysteem. Pijn stimuleert je de confrontatie aan te gaan met jezelf. Als je emotionele pijn ziet als een leerkans, kan het leiden tot een nieuw inzicht, begrip, een andere kijk of gedragskeuze.
Verander je gedachten over de nare gebeurtenis
Stel je voor dat het plotseling regent op de ochtend van je trouwdag. Je hebt geen tent buiten geregeld omdat er goed weer was voorspeld. Hoe kun je daarop reageren? Je reactie kan gevuld zijn met teleurstelling, frustratie, verdriet en somberheid. Het kan leiden tot ruzie en verwijten. Een andere reactie kan zijn dat je snel een creatieve oplossing zoekt voor deze onverwachte weersomslag. Misschien vind je wel een ludieke droge locatie die je een verrassend leuke trouwdag bezorgt. Bij elke gebeurtenis heb je de keuze er een andere betekenis aan te geven dan je normaal zou doen. Het zou mooi zijn als je bij elke gebeurtenis die jou zou kunnen ontregelen even stilstaat om je gedachten te bepalen. Daarmee voorkom je het ontstaan van ongewenste emoties en gedrag.
Verander van perspectief
Wanneer je bewust bent van de gedachte die je een rot gevoel geeft, kun je ervoor kiezen om even uit die gedachte te stappen en de situatie te bezien vanuit een ander perspectief. Stap in de schoenen van iemand anders, verbind je bijvoorbeeld met je innerlijke speels kind of zet een andere ‘Denkhoed’ op. Vanuit een andere bril ontstaat een andere werkelijkheid en je lichaam volgt vanzelf.
Achterhaal de functie van de nare emotie
Daarnaast kun je een nare emotie ook positief omzetten door de functie ervan te onderzoeken. Ga naar binnen en vraag je intuïtie naar de boodschap van dat rottige gevoel; waartoe wil het je aanzetten? Zo kun je angst omzetten naar enthousiasme en daadkracht. Haat kan je aanzetten tot vergeving en tolerantie. Schaamte geeft je een slecht gevoel over iets dat je hebt gedaan en gaat dan ook vaak gepaard met verdriet. Maar het kan ook een drijfveer zijn om je wilskracht te versterken en het kan leiden tot gedragsverandering. Jaloezie kan het begin zijn van eigenliefde en zelfvertrouwen. Begeerte en hebzucht kunnen je een helder beeld geven over je eigen verlangens. Vanuit een gevoel van onrechtvaardigheid kun je een start maken met het aangeven van eigen wensen en grenzen. Schuld geeft je een slecht gevoel over jezelf om wat je een ander hebt aangedaan. Zelfbestraffing helpt niet om herhaling te voorkomen of te beschermen tegen straf van buiten. Schuld kan wel leiden tot bewustwording en inzicht geven in de functie van gebeurtenissen in het verleden.
Aan de slag
Word je bewust van jouw excuus om een rot gevoel te verbergen
Wat is jouw voornaamste excuus om emoties weg te negeren, te onderdrukken, op anderen te projecteren of vast te zetten? Bekijk bovengenoemde redenen en besef wat het gevolg is van deze manier van denken en doen. Wil je iets anders, ga dan verder aan de slag met de tips.
Ontdek de fysieke sensaties in je lichaam
Je lichaam volgt altijd je geest. Roep een gevoel op met een hoge energietrilling zoals vreugde. Ervaar wat er in je lichaam gebeurt. Verbind je dan met een nare emotie zoals boosheid. Voel het verschil door bewust te worden van de lichamelijke sensaties. Hoe meer verbinding je hebt met je fysieke lichaam, des te sneller en meer kun je waarnemen. Dat is van belang om goed voor jezelf te kunnen zorgen en tijdig een verstoorde balans te herstellen.
Onderzoek de functie van een nare emotie
Ga naar binnen en vraag je intuïtie naar de boodschap van de emotie; waartoe nodigt dit gevoel je uit? Het eerst wat er in je opkomt, is de stem van je hart. Neem dat serieus en vraag erop door. Verwijt jezelf niks, maar leer jezelf zo beter kennen en doe iets positiefs met een rot gevoel.
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024
