Wat zijn schaduwkanten?
Hoe ontstaan schaduwkanten?
In de schaduw van de persoon die je denkt te zijn, zitten strategieën die dateren uit een tijd dat je vooral bezig was met reproduceren en overleven. Vlak na je geboorte of misschien zelfs al daarvoor, hadden je ouders al een idee hoe je zou moeten worden. Ook in de beginjaren van je leven word je niet gewaardeerd om wat je bent maar om wat ze vinden dat je moet zijn. Er wordt van je gehouden onder voorwaarde dat je bijvoorbeeld lief en gehoorzaam bent maar niet als je uitbundig of boos bent. Dus stop je met experimenteren en toepassen van dat ongewenste gedrag. Wat niet mag, hoort, past of wordt afgestraft sluit je buiten uit angst om afgewezen te worden. Je ontwikkelt gewenst gedrag en zet de rest in de ‘ijskast’. Beperkingen die je hebt meegenomen uit je jeugd zijn niet per definitie slecht of fout. Het heeft je beschaving en zelfredzaamheid bijgebracht en je voorbereid op het leven in de maatschappij.
Zijn schaduwkanten negatief of positief?
Meestal gaat het bij schaduwkanten over negatieve eigenschappen zoals agressie, egoïsme en bedrog. Filmpje The shadow effect. We zijn gewend om deze duistere delen in onszelf te negeren, weg te drukken en angstvallig voor de buitenwereld te verbergen. We doen dit (on)bewust uit een gevoel van bijvoorbeeld schaamte, schuld, trots, superioriteit, vijandigheid of opstandigheid.
Schaduwkanten kunnen ook positieve eigenschappen zijn die je niet hebt ontwikkeld omdat ze door je omgeving als negatief zijn bestempeld. Als meisje heb je misschien geleerd om aardig in plaats van weerbaar te zijn terwijl dit laatste juist erg waardevol is.
In je jeugd krijg je allerlei oordelen mee en neem je ze voor waar aan. Voorbeelden:
- spontaniteit werd vertaald als brutaliteit en je aanpassen was een voorbeeldig kind zijn
- plezier was kinderlijk en ontspanning was luiheid
- zelfvertrouwen was arrogant en goed voor jezelf zorgen was egoïstisch
- vertrouwen was kinderlijke naïviteit en scheppingskracht was verbeelding
- je eigen weg gaan was eigenwijs en mondigheid was machtsvertoon
- doorzettingsvermogen was streberig en gevoeligheid was slapte
Positieve eigenschappen kunnen ook in de ‘ijskast’ verdwijnen als ze tussen andere goede eigenschappen niet opvallen. Voorbeelden:
- Je ludieke clownsact wordt erg gewaardeerd maar niemand kijkt op van de tekeningen die je hebt gemaakt. Dus raak je je tekenspullen nooit meer aan en trek je misschien de conclusie dat je niet creatief bent.
- Je kon een beetje piano spelen maar je oudere zussen konden geweldig gitaar spelen. Daarom ben jij maar iets anders gaan doen.
- Je sensitiviteit en paranormale vermogens pasten niet in het gezin waar je opgroeide zodat je ze niet hebt ontwikkeld.
Streven naar volmaaktheid en geluk zet schaduwkanten in de ‘ijskast’
Alles in het leven heeft een keerzijde. Tegenstrijdigheden als vertrouwen-angst, mooi-lelijk, dik-dun, samen-alleen, denken-doen of binnen-buiten horen bij elkaar. De ene kant kan niet bestaan zonder de andere. Niet alles is rozengeur en maneschijn. Ook negatieve gedachten, angsten, onzekerheden en twijfels maken er deel van uit. Voor de natuur is alles volmaakt. De mens heeft volmaaktheid echter gescheiden in twee helften die zogenaamd los van elkaar functioneren. We voelen ons alleen veilig bij de mooie kant en onderdrukken de andere kant. De meeste mensen raken geïrriteerd of gefrustreerd als ze niet beantwoorden aan hun eigen norm van volmaaktheid. We zijn onze onvolmaaktheid gaan zien als iets dat we zo snel mogelijk kwijt moeten raken als we ooit gelukkig willen worden. Daarom kiezen we voor succes en proberen falen buiten ons te plaatsen. Hoe meer we vastklampen aan succes des te meer we bang zijn om te falen. Hoe meer we proberen flink te zijn des te meer we onze zwakte vrezen.
Wat zijn negatieve gevolgen van schaduwkanten?
De ‘ijskast’ met schaduwkanten is het resultaat van een proces van buitensluiting.
Het zorgt voor innerlijke strijd en verstoort de relatie met onszelf. Je kunt niet jezelf zijn en houdt niet onvoorwaardelijk van jezelf. Het angstvallig weghouden van eigenschappen waarvan je denkt dat ze slecht of ongewenst zijn gaat gepaard met blokkerende emoties als onzekerheid, angst, onmacht, depressiviteit, leegte en verdriet, maar ook boosheid en haat. Veel mensen proberen daarom hun schaduwkant te verdoven met alcohol, drugs, roken en obsessief eten, internetten of tv kijken. De onderdrukking kan bovendien leiden tot allerlei onverklaarbare klachten.
De verborgen eigenschappen zullen zich ooit ergens manifesteren zodat ook zij in het licht komen en er mogen zijn. Je ziel is immers gericht op authenticiteit, balans en heelheid. Schaduwkanten blijven je als een schaduw achtervolgen ook al verander je van baan of begin je een nieuwe relatie. Ze roepen weerstand en oordelen op. We projecteren ze op de buitenwereld en ze zorgen voor relatieproblemen. Een veel voorkomende schaduwkant is ergernis over bepaald gedrag van je ouders. Je doet er alles aan om niet op je vader of moeder te lijken. Je zet hun slechte eigenschappen in de ‘ijskast’. Het nadeel is dat je hun gedrag moeilijk kunt accepteren en vergeven omdat je het veroordeelt. Daardoor is het ook moeilijker om de goede eigenschappen van je ouders te ontwikkelen.
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024