Sensitief en sensationeel: tips voor de hooggevoelige sensatiezoeker
Praktijkvoorbeeld
Sven is een succesvol ondernemer. Hij is hoogsensitief en heeft veel behoefte aan sensaties. Op zoek naar kicks, verlegt hij zijn grenzen doorlopend. Als hij het niet meer overziet en zijn avonturen hem boven het hoofd groeien, slaat het om in onrust en slaapproblemen. De behoefte aan rust resulteert tegelijkertijd in een depressie door het gebrek aan sensaties. Hij is volledig uit balans.
Een hoogsensitief persoon (HSP-er) heeft een verhoogde gevoeligheid voor externe prikkels en een diepgaande verwerking van informatie en ervaringen. Lees uitgebreid over HSP: in dit artikel. Sommige HSP-ers hebben daarnaast een sterke behoefte aan sensatie, opschudding of avontuur. Deze combinatie kan uitdagend zijn omdat de gevoeligheid voor prikkels kan botsen met de behoefte aan opwinding. Wanneer een HSS-er (Highly Sensation Seeker) haar/zijn behoefte aan sensatie niet op een adequate manier invult, kunnen er verschillende problemen ontstaan: overstimulatie en uitputting, impulsief gedrag en risicovolle keuzes.
1. Gevolgen van het onderdrukken van de behoefte aan sensatie
Het niet erkennen en onderdrukken van je behoefte aan sensatie kan leiden tot gevoelens van ontevredenheid en frustratie. Wanneer je een periode onderprikkeld bent, kan dit leiden tot verveling, desinteresse en een gebrek aan motivatie of levenslust. Op onbewust niveau is ontkenning van een behoefte hetzelfde als een afwijzing van jezelf. Dit kan resulteren in allerlei negatieve gevolgen zoals psychische problemen, chronische stress, angst en depressie, misverstanden en conflicten in persoonlijke relaties, afname van vreugde en levenskwaliteit.
2. Gevolgen van het vervullen van de behoefte aan sensatie
Wanneer je je verlangen naar stimulatie opvolgt, geeft dit vaak gevoelens van geluk en positieve opwinding hetgeen kan leiden tot een verhoogde motivatie, creativiteit en levenslust. Dat is goed nieuws voor je lichaam en geest. Door het opzoeken en aangaan van nieuwe ervaringen, kun je ook je persoonlijke groei bevorderen en je zelfvertrouwen vergroten.
Maar als je hierin doorslaat en vanuit sensatiehonger voortdurend op zoek bent naar steeds extremere vormen van avontuur, kan dit negatieve gevolgen hebben. Overmatige risicobereidheid kan leiden tot gevaarlijke situaties en zelfs lichamelijk letsel. Daarnaast kan het obsessief najagen van opwinding zorgen voor instabiliteit en conflicten in persoonlijke relaties. Langdurige overprikkeling kan een burn-out veroorzaken en leiden tot angststoornissen. Verder kunnen financiële problemen ontstaan door impulsieve uitgaven.
3. Wat kun je doen om de balans te bewaken tussen rust en reuring?
Door bewuste keuzes te maken en te reflecteren op je ervaringen, kun je als HSP-er je behoefte aan sensatie op een gezonde en bevredigende manier vervullen. Dat draagt bij aan een evenwichtiger en vitaler leven. Hier zijn vier tips die je kunnen helpen in je leer- en ontwikkelingsproces:
1. Erken jezelf als hoogsensitief persoon met een behoefte aan sensatie in welke vorm dan ook.
2. Word je bewust van fysieke, mentale en emotionele signalen van overprikkeling en onderprikkeling. Dat maakt dat je jezelf beter kunt begrijpen, bedienen en bijsturen.
3. Ontdek wat je specifieke behoeften zijn en op welk niveau van intensiteit je zit.
4. Leer hoe je die behoeften op een, bij jou passende, veilige (calculeerbaar risico) en beheersbare manier (begrensd) kunt vervullen en wat je helpt bij het herstellen van de balans bij over-/onderprikkeling.
Hier is een lijst van woorden met een oplopende intensiteit die je kan helpen om te bepalen op welk niveau jouw behoeften aan spanning en sensatie liggen:
- Afwisseling – Variatie in de dagelijkse routine, iets kleins en nieuws proberen.
- Ontdekking – Iets nieuws, verrassends, onbekends vinden of leren kennen.
- Verandering – Een bewuste keuze om iets anders te doen dan je gewend bent.
- Uitdaging – Iets doen wat moeilijk of ongewoon voor je is.
- Avontuur – Een spannende, onvoorspelbare ervaring buiten je comfortzone.
- Sensatie – Een intens opwindende belevenis met intense emoties.
- Thrills/kicks – Opdoen van extreme, risicovolle of gevaarlijke ervaringen.
- Epos – Een extreme, langdurige, overweldigende, opzienbarende expeditie.
4. Aan de slag met reflectievragen
- Wat is jouw behoefte aan uitdaging, opwinding, beroering ed.? Herinner je specifieke momenten, activiteiten en situaties.
- Wat is het intensiteitsniveau dat je een vervuld gevoel of kick geeft?
- Hoe vaak heb je zo’n zinneprikkelende uitdaging nodig? Let op: het ego wil steeds meer en blijft je aanspreken op een gemis. In hoeverre speelt dit bij jou?
- Hoe kun je de gewenste behoeften organiseren, plannen, manifesteren?
- Hoe voelt het als je overprikkeld bent op mentaal, emotioneel en fysiek vlak?
Hoe voelt het als je onderprikkeld bent op mentaal, emotioneel en fysiek vlak?
In hoeverre ben je bewust van deze signalen en luister je naar je lichaam? - Wat doe je als je over je grenzen heen bent gegaan en de dag(en) daarna de prijs daarvoor moet betalen? Bijvoorbeeld: straf je jezelf en voel je je schuldig of heb je compassie en doe je aan zelfzorg?
- Maak een lijst van activiteiten die je graag doet en beoordeel deze op een schaal van 1-10 in termen van hoeveel ze je prikkelen, voldoening en energie geven. Denk ook aan de manieren om een natural high te ervaren zoals: lichamelijke inspanning, meditatie en yoga, muziek, creatieve bezigheden, natuurbeleving en interpersoonlijke verbinding. Deze activiteiten kunnen leiden tot gevoelens van vreugde, tevredenheid en welzijn, zonder de negatieve bijwerkingen die vaak gepaard gaan met het gebruik van verdovende/oppeppende middelen.
- Maak concreet welke activiteiten je kunnen helpen om de balans te herstellen in het geval je overprikkeld respectievelijk onderprikkeld raakt.
Wat is voor jou de waarde van een structuur of stappenplan in dit kader? - Wanneer ben je over je grenzen gegaan en was je de grip kwijt waardoor je jezelf in een onveilige of ongezonde situatie begaf? Welke grenzen moet je stellen en bewaken om je welzijn te waarborgen? Dit helpt je herinneren aan het belang van zelfzorg en respect voor je eigen grenzen.
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024
