Spelen: verlies en herstel van het onbezorgde innerlijke kind
1. Kwaliteiten van een kind
Als kind heb je het vermogen om te experimenteren en te spelen vanuit onbevangenheid en vertrouwen. Een kind is gretig om te leren en staat open voor nieuwe ervaringen, avonturen en creaties. Bij terugval staat het veerkrachtig weer op en probeert het gewoon nog een keer. Door de verwonderende ogen van een kind is de wereld magisch. Een kind zit het grootste deel van de dag in het tijd- en zorgeloze hier en nu. Als je opgroeit komen deze kwaliteiten meer op de achtergrond. Je moet rekening houden met anderen, je houden aan afspraken en ervaart meer stress. In dit artikel lees je een toelichting op dit proces van opgroeien en overleven waardoor het speelse kind in de verdrukking raakt. Verder zie je een aantal mogelijkheden waardoor je je weer met je innerlijke onbezorgde kind kunt verbinden.
2. Verlies van het vermogen van onbezorgd spelen
Tot ongeveer je 7de levensjaar neem je automatisch de programma’s van je ouders over: hun manier van denken, voelen en handelen. Ook belemmerende overtuigingen, onvervulde behoeften, trauma’s en overlevingsgedrag neem je vaak onbewust over. Deze programma’s worden verankerd in je hele systeem: fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel. Het is je ‘comfortzone’: dat is wat je gewend bent, ook al voelt het niet goed. De verbinding met jezelf wordt steeds minder. Je lichaam verliest haar elasticiteit. Je geest verliest aan authenticiteit. Je leeft meer vanuit je denken dan vanuit je hart. Het innerlijke kind schreeuwt om aandacht, maar het opgroeiende kind is veel te druk bezig met controleren en overleven. Ieder mens heeft te kampen met deze innerlijke verdeeldheid, spanning, afhankelijkheid en afgescheidenheid. Je hebt het leven nodig om te leren hoe je weer thuis kunt komen bij jezelf. Elke situatie en spiegel is een kans om te groeien, bewust te worden, te leren, te ervaren wie je eigenlijk bent, wat je nodig hebt en hoe je vanuit onvoorwaardelijke liefde kunt leven.
3. Wat zijn de kernbehoeften van een kind?
Een kind ervaart liefde wanneer aan de twaalf kernbehoeften wordt voldaan: zorg, geruststelling, bewondering, vertrouwen, aanmoediging, respect, erkenning, goedkeuring, begrip, waardering, bevestiging en acceptatie. Voor een kind zijn ze allemaal belangrijk en kan de prioriteit verschillend zijn per leeftijdsfase.
In de ideale situatie groeien we op tot een volwassene met een sterk gevoel van authenticiteit, eigenwaarde en zelfvertrouwen, die de buitenwereld niet meer nodig heeft om in zijn kernbehoeften te voorzien. In werkelijkheid komen we als kind allemaal te kort in een of meerdere kernbehoeften. Ten eerste hebben ouders meestal ook onvervulde kernbehoeften. Waar ouders staat, kan ook verzorgers of opvoeders worden gelezen.
Ten tweede geeft iedereen zijn eigen betekenis en invulling aan die abstracte begrippen.
Ten derde is het mogelijk dat het kind een uitingsvorm van liefde van de ouders niet kan ontvangen.
Ten vierde geven deze tekorten ons de motivatie en mogelijkheid om kwaliteiten te ontwikkelen en bewuster te worden.
4. Hoe komt het speelse kind in de verdrukking?
Foetus en baby
Idealiter voelt een pasgeboren baby zich volledig gewenst en geaccepteerd. Het absorbeert een liefdevolle blik, het ontspant terwijl het wordt omarmd, het luistert naar koesterende geluidjes. De praktijk is vaak anders. In de buik van de moeder kan het kind al angstgedachten en gevoelens van onrust overnemen. Ook de geboorte zelf kan traumatisch en pijnlijk zijn. Soms is de moeder nog niet in staat om haar baby de benodigde liefde te geven. Het kan ook gebeuren dat de ouders liever een baby hadden gewenst van een ander geslacht of dat het fysieke of geestelijke beperkingen heeft.
Peuter en kleuter
Een klein kind loopt een trauma op wanneer het schrikt, verward is, onbegrip ervaart en zich onveilig voelt. Voorbeelden: vinger op een houtkachel, mama barst plotseling in tranen uit, kletsnat worden door een plensbui, smaak van sambal of citroen, opa is boos maar je weet niet wat je fout hebt gedaan. Traumatische ervaringen worden gecompenseerd door een effectieve reactie van de ouders.
Mogelijke adequate reactie van ouders: geruststelling in de vorm van woordjes, een knuffelbeest of een kusje op de pijnplek.
Schoolgaande kind
Naarmate het kind ouder wordt nemen dit soort schrikmomenten af. Het kind begrijpt steeds beter hoe de wereld in elkaar zit en vraagt naar het waarom, stelt vragen, vraagt door en denkt meer na over situaties en over mogelijke gevolgen.
Mogelijke adequate reactie van ouders: begrip en troost, een uitleg over de situatie, een toelichting over mogelijke oorzaken en gevolgen, over inzichten, lessen en oplossingen voor de toekomst.
Onveilig & afhankelijk à schuldgevoel, negatief zelfbeeld, overleven
Wanneer een adequate reactie op een onveilige situatie uitblijft, kan het kind boos worden op de ouders. Het kan weglopen, duwen, stampen of schreeuwen. Het voelt zich niet gezien, niet gehoord, onzeker, onbegrepen en lijkt onhandelbaar en ontroostbaar.
Wanneer een kind ervaart dat een ouder continu tekortschiet om wat voor reden dan ook, krijgt het een permanent gevoel van onveiligheid. Het kind is afhankelijk van zijn ouders en moet daarom de verbinding met de ouders weer herstellen. Het kan de ouders niet veranderen dus zoekt het kind de schuld onbewust bij zichzelf en probeert zich aan te passen. Een negatief zelfbeeld maken plaats voor boosheid. Voorbeelden: ik moet nog beter mijn best doen anders ben ik niet goed genoeg, als het misgaat ligt het aan mij, ik ben liefde niet waard want ik ben dom en ben onhandig. Door de wet van resonantie worden deze gedachten bevestigd dus denkt het kind dat het ook echt zo is.
Mogelijke adequate reactie van ouders: herstel van de verbinding, aandacht voor de gevoelens, vragen naar behoeften, benadrukken van de onschuld van het kind.
Wanneer zo’n reactie uitblijft, schiet het kind door in overlevingsgedrag. Het kind doet zijn uiterste best om het gevoel van eigenwaarde te herstellen door bijv. valse sterkte, pleasen of perfectionisme. Het kind is gericht op de buitenwereld om behoeften vervuld te krijgen zoals acceptatie, veiligheid en geborgenheid. Het kind komt steeds verder van zichzelf af te staan, het lichaam raakt gespannen en moe en het wordt ziek of krijgt gedragsproblemen. In plaats van assertiviteit of kwetsbaar opstellen zal het kind bij elke onveilige situatie alleen maar nóg bozer worden. Het kind komt in een emotionele achtbaan van frustratie, onmacht, onzekerheid, verwardheid, onrechtvaardigheid, verdriet, afgescheidenheid en onbegrip. Het kind gaat steeds meer vechten, vluchten of bevriezen. Uiteindelijk, wanneer gepaste reacties uitblijven, gaat het kind twijfelen aan zijn bestaansrecht.
5. Hoe geef ik mijn innerlijke, speelse kind weer de ruimte?
Wat doet een kind als het bang is voor het onbekende? Het gebruikt kwaliteiten die de nieuwe ervaring mogelijk maken. De drang om te leren en de nieuwsgierigheid naar het onbekende is nog zo groot dat het kind de moed heeft om te experimenteren met nieuwe dingen. Moed is in beweging komen voorbij de angst. Weet je nog wat je over je angst heeft geholpen voordat je voor het eerst van je leven van de hoge duikplank in het zwembad sprong? Misschien gunde je jezelf het plezier dat je waarnam bij de kindjes die de sprong al hadden gemaakt. Wellicht had je onbewust een behoefte om gewaardeerd te worden, stoer te zijn of erbij te horen. Het kan ook zijn dat je over de angst kon stappen vanwege de geruststellende woorden van je moeder.
Wanneer je angst ervaart voor iets nieuws, herinner je dan de kwaliteiten die je als kind hebt benut: Nieuwsgierigheid, speelsheid, ontvankelijkheid, onbezorgdheid, leergierigheid en veerkracht. Als je niet in beweging komt, ontdek je ook niet hoe het voelt en of het bij je past. Het leven is om geleefd te worden. Kijk eens wat meer door de ogen van je innerlijke kind. Pak je kansen, durf te dromen, maak mogelijk wat je hart wenst, sta open voor magie, fantasie en verwondering. Laat je bij je keuzes niet belemmeren door mogelijke nadelige gevolgen. Vertrouw erop dat je krijgt wat je ziel nodig heeft om bewuster te worden, te leren en te groeien en dat je nooit meer krijgt dan je aankunt!
6. Zie weerstand als een roep om liefde
Wanneer je als kind bijvoorbeeld onvoldoende liefde hebt ervaren, komt dat in je latere leven weer terug als weerstand. Je bent dan in gevecht met jezelf en het leven weerspiegelt dat. Het kan tot uiting komen via boosheid, aversie, angst en afhankelijk gedrag door het stellen van voorwaarden aan je omgeving. Waar ben je nog in gevecht met het leven of trek je je terug? Daar kun je nog winst boeken als het gaat om zelfliefde, jezelf volledig accepteren zoals je bent en het leven omarmen zoals het zich aan jou ontvouwt. Word je bewust van onvervulde kernbehoeften en merk op hoe je die in de praktijk probeert in te vullen. Aan wie vraag je om invulling, wanneer, hoe vaak, op welke manier? Wat gebeurt er als er geen gehoor wordt gegeven aan je verzoek?
Kortom: ontdek in hoeverre traumatische jeugdervaringen nog een rol spelen in je huidige leven? Je kunt als volwassene je innerlijke, gekwetste kind helpen en helen door het in gedachten liefdevol te omarmen. Een hoge energietrilling wint het immers van een lage. Het trauma en pijnlichaam kan zo worden opgelost.
7. Werkblad spelen
Breng mogelijke gedragsvoorbeelden van je speelse kwaliteiten in kaart.
Maak van elke kwaliteit een collage-kaartje van 10-10 cm.
Plak de 20 kaartjes op een groot vel tot een inspiratiebord.
Oefen stapsgewijs met je gewenste gedrag, experimenteer en ervaar hoe dat is.
|
|
|
|
|
1. | Creatief | |||
2. | Vrij Fladderen Doen waar je zin in hebt |
|||
3. | Blij Vrolijk Fun Humor |
|||
4. | Vol vertrouwen | |||
5. | Geïnspireerd | |||
6. | Levenslustig Krachtig Energiek |
|||
7. | Ondeugend Stout Gek Anders |
|||
8. | Verwondering | |||
9. | In je element Authentiek Jezelf zijn |
|||
10. | Ontspannen | |||
11. | Verbonden | |||
12. | Kwestbaar Open Toegankelijk |
|||
13. | Zelfverzekerd | |||
14. | Optimistisch | |||
15. | Enthousiast | |||
16. | Zorgeloos | |||
17. | Onbevangen | |||
18. | Zuiver Puur |
|||
19. | Nieuwsgierig Ontdekken Avontuurlijk Leergierig | |||
20. | Fantasie Dromen Inkleuren |
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Mini-meditatie: Zelfreflectie (duur audio: 9 minuten) - 1 oktober 2024
- Reflectie: jezelf ontdekken en ontwikkelen door bewustwording - 30 september 2024
- Mini-sabbatical: stilstand en stilte voor welzijn en balans - 30 september 2024