Wees jezelf, open je hart en stel je kwetsbaar op
Door kwetsbaar opstellen is er meer om van te houden
In dit artikel neem ik je mee in vier uitspraken over het tonen van je kwetsbaarheid naar anderen.
Elke uitspraak heeft een eigen ‘kleur’ en gevoel. Via deze vier uitspraken krijg je inzicht in de manier waarop jij betekenis geeft aan het kwetsbaar opstellen. Na de definitie van je kwetsbaar opstellen krijg je een aantal concrete voorbeelden ter toelichting en toepassing in de praktijk.
Aan het einde van de tekst nodig ik je uit om daarmee aan de slag te gaan. Je formuleert een aantal experimentjes waarin je een stapje verder zet in het je kwetsbaar opstellen dan dat je normaal zou durven doen. Zo kun je zelf de voordelen ervaren van het tonen van je kwetsbaarheid en jezelf op dit vlak verder ontwikkelen. De volgorde van de vier uitspraken is bewust gekozen: ze gaan van angst (hart zit op slot) naar vertrouwen (hart is geopend).
1. Betekenis: definitie van je kwetsbaar opstellen
Je kwetsbaar opstellen betekent je actief en volledig openstellen of blootgeven zonder voorbehoud of verpakking. Het gaat er dus niet alleen om dat je je kwetsbaar of breekbaar voelt maar dat je actief iets van je binnenwereld naar buiten brengt: tonen, uiten, delen met een of meer personen.
Je bepaalt zelf de mate waarin je je hart opent voor een ander, afhankelijk van omstandigheden: de soort relatie die je met de ander hebt, de kwestie, je stemming en gevoel, je belangen en behoeften.
Iemand die zich niet kwetsbaar kan opstellen, verstopt zijn ware beleving achter een masker, een rol, of gewenst zelfbeeld. Je uniciteit, je persoonlijke ervaringen, emoties en gevoelens worden binnengehouden en niet getoond of gedeeld. In feite leef je dan maar half; je ware ik blijft verscholen voor de buitenwereld. Laat je je niet zien zoals je echt bent, dan trek je ook mensen aan die passen bij die gemaskeerde buitenkant. In de virtuele wereld van sociale media zie je dit heel duidelijk terug zoals de onrealistische profielen op datingsites.
2. Voorbeelden van je kwetsbaarheid tonen
Rubriek | Voorbeeldzinnen |
Je gevoel benoemen | Ik ben zo boos dat je dit achter mijn rug al hebt geregeld terwijl we dit samen zouden doen. Wat is de reden dat je dit zo hebt gedaan? |
Probleem toegeven | Ik zit in een dilemma en weet niet hoe ik ermee moet omgaan. Ik lig er al nachten wakker van. |
Hulp vragen | Ik kom maar niet toe aan het verven van de keuken. Zou jij mij hierbij een dagje willen helpen? Dan is het zo gebeurd. |
Excuus aanbieden | Sorry dat ik zo uitviel naar je gisteren, ik had het helemaal gehad en reageerde mijn frustratie op jou af. Hoe kan ik het weer met je goedmaken? |
Feedback geven | Ik vind het heel lastig om met je samen te werken. Het komt op mij over dat je niet open staat voor mijn ideeën ter verbetering en dat je alles beter weet dan ik. Dat maakt me onzeker en ik merk dat ik nóg beter mijn best doe om het voor jou goed te doen. Maar ik heb je eigenlijk nog nooit gevraagd wat je nu precies van mij verwacht en omgekeerd. Hoe is dat voor jou? |
Compliment geven | Wow, wat kan jij dat goed. Je inspireert mij door te doen waar je goed in bent. Ik krijg er energie van door te zien dat je straalt. |
Andere mening delen | Ik respecteer jouw mening, maar ik heb een totaal andere mening. Wil je weten wat ik hiervan vind en hoe ik daartoe ben gekomen? |
Emoties tonen | Ik voel me ellendig en prikkelbaar. Ik ben niet beschikbaar, niet aanspreekbaar. Alles is me nu teveel. |
Geheim delen | Ik ben niet eerlijk geweest; ik ben namelijk al een tijdje gestopt met mijn werk maar ik durfde het je niet te vertellen. Ik schaam me dat ik de passende job maar niet kan vinden. Ik moest deze tegenvaller eerst voor mezelf verwerken. Kun je mij vergeven alsjeblieft? |
Taboe aankaarten | Ik weet dat ik me niet mag bemoeien met jullie relatie; dat is jullie verantwoordelijkheid. Ik wil graag als vriendin toch iets met je delen want het doet me pijn te zien dat je niet gelukkig bent. Sta je ervoor open om te horen hoe het voor mij voelt en wat ik waarneem? |
Confrontatie aangaan | Ik wil graag terugkomen op je reactie gisteren want dat zit me niet lekker. Ik voel me gekwetst door je opmerking. Het doet me nog steeds pijn. Wat was er nou echt aan de hand? |
Intuïtie volgen | Jij gelooft alleen de feiten en bent trouw aan je doelen. Ik vertrouw voornamelijk op mijn intuïtie. Als iets niet meer goed voelt voor mij, ga ik er niet meer door, ondanks eerdere voornemens of afspraken. |
Wens aangeven | Leuk dat je een praatje komt maken. Zullen we het bij een kopje thee houden; een half uurtje? Ik heb nog een paar andere dingen gepland voor vanmiddag. |
Behoefte communiceren | Ik voel me ineens heel moe en verdrietig; ik weet niet waar het mee te maken heeft. Laat me maar even met rust. Ik ga muziek luisteren en kom over een uurtje weer naar beneden. |
Opkomen voor een ander | Ik zou het fijn vinden als je haar laat uitpraten. Je kapt haar iedere keer af en komt meteen met oordelen. Luister eerst goed naar haar kant van de zaak. De intentie is er toch om er samen uit te komen? |
Niet volgens plan of verwachting reageren | We hadden afgesproken om samen te gaan shoppen, maar ik ben moe en heb er helemaal geen zin in. Sorry, je had erop gerekend. Zullen we het een ander keertje doen? Dinsdagmiddag om 14 uur bijvoorbeeld? |
Toegeven dat je het niet weet | Dat is nieuw voor mij. Ik heb geen idee hoe ik dit moet aanpakken. Het is de eerste keer dat ik zo’n opdracht krijg. Weet jij wie daar meer van weet, dan ga ik daar eens mee praten. Hoeveel tijd geef je me om in de materie te duiken? |
Op een afspraak terugkomen | We zouden meedoen met de organisatie van ons jaarlijkse buurtfeest. Bij nader inzien trekken we ons aanbod in. We hebben onze tijd en energie nodig voor andere zaken. Misschien kun je de nieuwe overburen vragen om dit te doen. |
Angst bekennen | Ik probeer mijn schoonzus te ontlopen want ze doet zo bot en drammerig naar mij. Als ik aan haar denk loopt de energie al uit mijn lijf. |
Fout toegeven | Sorry, ik heb me vergist. Ik ben onze afspraak helemaal vergeten op te schrijven. Hoe lossen we het nu op? |
Spanning erkennen | Ik vind het spannend om als eerste een speech te geven. Zullen we wisselen zodat ik de bijeenkomst afsluit? |
Uit de kast komen / LHBTI+ | Eerlijk zijn over je seksuele geaardheid: lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuele mensen, transgenders en interseksuelen en + = anders genoemd. |
De ander bedanken | Hartelijk dank voor je steun, attenties, begrip, informatie … |
Bezwaar aangeven | Je hebt het al toegezegd, maar ik kijk er ontzettend tegenop om samen met jouw ouders op vakantie te gaan. Ik ben zo toe aan rust en ontspanning. Zullen we hen in plaats daarvan trakteren op een weekendje samen op een mooie plek? Zo kunnen we ze toch ook bedanken dat ze zo vaak op de kinderen passen. |
Om uitstel van een reactie vragen | Ik kan nu niet direct een antwoord geven op je voorstel. Ik kom er later graag op terug. Is het oké voor jou dat ik uiterlijk aanstaande vrijdag mijn reactie geef? |
3. Vier uitspraken over je kwetsbaarheid opstellen
A. Je kwetsbaar opstellen is eng
Misschien heb je deze uitspraak van huis uit meegekregen of heb je zelf een paar negatieve ervaringen opgedaan waardoor je dit bent gaan geloven.
Wanneer dit je overtuiging is, is er vaak het volgende aan de hand.
- Ik ben bang voor de reactie in de vorm van: “nee!”, kritiek, oordeel, confrontatie en afwijzing.
- Ik loop een groot risico wanneer ik me blootgeef. Wat als het misgaat?
- Het is moeilijk om mijn zelfbescherming en controle los te laten.
- Als ik me volledig openstel zien mensen wie ik echt ben. Dan ontdekken ze dat ik niet perfect ben.
- Als ik me bloot geef, ben ik bang om het overzicht en mezelf te verliezen.
- Het tonen van emoties, pijn en gebreken is een teken van zwakte en een gebrek aan zelfvertrouwen. Ik wil niet zielig gevonden worden en medelijden bij anderen oproepen.
- Ik heb angst om niet aan de verwachtingen van de ander te voldoen en te falen.
- De relatie moet in stand gehouden worden; ik mag deze niet schaden. Ik ben bang dat de ander dan niet meer van mij houdt of dat ik alleen kom te staan.
- Ik moet me niet aanstellen en sterk zijn: onafhankelijk, rationeel, zelfstandig.
- Je mag iemand niet onnodig lastig vallen: hulp vragen kan ongemakkelijk en belastend zijn.
- Als ik me breekbaar voel, kan ik door een ander nog meer gebroken worden. Daarom houd ik mijn binnenwereld voor mezelf.
- Lastige situaties, gevoelens, geheimen en taboes houd ik voor mezelf. Ik ga ‘de vuile was niet buiten hangen’; niemand heeft daar iets mee te maken.
B. Je kwetsbaar opstellen is veilig als …
Leef je volgens deze stelling? Dan durf je je enkel bloot te geven onder bepaalde condities die je vertrouwen, moed en steun geven. Dat kan zijn in de volgende situaties. Ik stel me kwetsbaar op:
– Als niemand het waarneemt, achter gesloten deuren.
– Als de ander zich eerst/ook kwetsbaar opstelt.
– Op bekend terrein: in het bijzijn van partner, familie en vrienden.
– Bij vreemden: incidentele en anonieme contacten (in de trein).
– Als het gepast is (tranen bij overlijden, hulp vragen bij ziekte, geraakt tijdens een film).
C. Je kwetsbaar opstellen is verrijkend
Ben je ervan overtuigd dat deze zin waar is? Dan heb je de moed en het vertrouwen om voorbij de genoemde beperkende gedachten te stappen. Je hoeft echt niet zonder angst te zijn om je kwetsbaar op te stellen; enkel je er niet door te laten leiden of weerhouden. Bij deze uitspraak wegen de voordelen van het zich blootgeven op tegen de nadelen daarvan.
Voordelen van je kwetsbaar opstellen
Je opent je hart en daarmee nodig je impliciet de ander uit om dat ook te doen. Je brengt daarmee ook de ander in beweging.
De kans is groot dat de verbinding met de ander daardoor op een dieper niveau van communicatie en liefde komt. De relatie wordt hierdoor juist echter en hechter. Er is immers meer om van te houden wanneer je ook je kwetsbare kant laat zien.
Het kan enorme bevrijding zijn om je hart te luchten; dan kun je weer verder. Het is een goede manier om problemen te verzachten en pijn te verwerken.
Door te delen wat er in je leeft, kan een ander van jou leren, je beter begrijpen of voldoen aan je behoeften.
Daarnaast kun jij nieuwe perspectieven en inzichten zien door de feedback van de ander. Zo kun je verder groeien in je bewustzijn.
Door aan te geven wat er precies in je omgaat, kan de ander rekening met je houden of je passende hulp bieden. Door het tonen van je grenzen, kan de ander zijn verwachtingen aanpassen. Deel je wat er echt bij jou speelt of wat je echt vindt van een situatie, kan een openleggend gesprek uitlokken dat de communicatie en samenwerking in een nieuw licht zet. Over en weer kunnen nieuwe afspraken worden gemaakt die stroken met de realiteit.
D. Je kwetsbaar opstellen is een kracht
Je bent een mens en je bent het waard om jezelf te zijn met al je imperfecties, onzekerheden en alles wat er binnen in je omgaat. Je accepteert jezelf met je dynamische binnenkant.
Wanneer je verbinding met jezelf maakt en assertief je wensen, grenzen en behoeften aangeeft, ben je trouw aan jezelf en zorg je goed voor jezelf.
Jezelf uitspreken, je blootgeven en je hart openen zijn gedragingen die getuigen van zelfrespect, zelfliefde en authenticiteit. Het maakt je heel, veerkrachtig en vrij. Je bent meer ontspannen omdat je niets meer van binnen hoeft te verstoppen.
Wanneer je deze uitspraak omarmt, kun je nog steeds gevoelens van angst, schaamte of schuld ervaren om te overwinnen. Naarmate je meer geoefend hebt met je kwetsbaar opstellen, kun je beperkende overtuigingen in dit kader loslaten.
Je leeft in overgave zodat het leven door jou kan stromen in plaats van dat jij het moet stroomlijnen.
Meer over de kracht van kwetsbaarheid en de voordelen tref je in dit artikel.
4. Aan de slag
Ik hoop dat dit artikel je aanspreekt en uitnodigt om jezelf verder te ontwikkelen.
Hieronder vind je een leidraad met vragen om actief aan de slag te gaan met het onderwerp.
Neem de tijd om te reflecteren, te onderzoeken en te experimenteren met nieuw gedrag.
Je bent het waard om in heelheid te leven en jezelf te zijn.
- In welke van de vier genoemde uitspraken kun je jezelf het meest herkennen?
- Welke gedachten houden jou af van je kwetsbaar opstellen, los van angst en de reacties van buiten?
- Mensen die zich niet kwetsbaarheid durven op te stellen uit angst, schaamte, onmacht of onwetendheid, hebben meestal ook moeite om de positieve gevoelens toe te laten zoals dankbaarheid, compassie en vreugde. Wat motiveert jou om te oefenen met en beter te worden in je kwetsbaar opstellen? Welke nadelen of voordelen inspireren jou om ermee aan de slag te gaan in de praktijk?
- Je bepaalt zelf de mate waarin je je hart opent voor een ander, afhankelijk van de omstandigheden. Hoe zit dat bij jou? Wat zijn voorbeelden uit het verleden waarin je je gemakkelijk kon blootgeven en in welke situaties vind je dat moeilijk of eng?
Welke realistische experimentjes kun je bedenken waardoor je ervaringen kunt opdoen in het kwetsbaar opstellen? Kies een aantal situaties die in het dagelijks leven voorkomen. Je kunt je laten inspireren door de voorbeelden in dit artikel en in deze tekst.
Bepaal je strategie in je gedrag door de do’s en don’ts op te schrijven.
Reflecteer na afloop je gedrag en het effect daarvan op jezelf en de ander.
Beloon jezelf voor het aangaan van de het experimentje, de nieuwe ervaring.
Pas zo nodig je strategie aan en ga door met oefenen totdat je kwetsbaar opstellen als een kracht ervaart.
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024