Hoe herstel ik van vermoeidheid, overbelasting, overspannenheid of een Burn out? Checklist – Deel I
Definitie en kenmerken van een Burn-out
Burn-out is een uitputtingsreactie van je lichaam en je geest op een langdurige periode met veel stressvolle omstandigheden. Door aanhoudende vermoeidheid en overbelasting is je accu is leeg. Je bent daardoor niet meer in staat om te functioneren. Relatief lichte inspanning leidt al tot lichamelijke en geestelijke vermoeidheid. De rek is eruit. Je bent overgevoelig en prikkelbaar en kunt alledaagse problemen niet meer aan. Je kunt je moeilijk ontspannen. Je ervaart slaapproblemen, lichamelijke pijn of rusteloosheid. Je hebt moeite met concentreren, herinneren, plannen en organiseren.
Hoe herstel ik van een Burn out?
In deze checklist vind je algemene adviezen om te herstellen van vermoeidheid in welke gradatie dan ook: overbelasting -> overspannenheid -> Burn out. In de volgende twee delen vind je specifieke oorzaken en oplossingen om te herstellen en om herhaling te voorkomen. Je kunt deze checklist gebruiken om bewuster te worden van de gevolgen van aanhoudende stressvolle situaties en om daar iets aan te doen. Hoe eerder je adequate maatregelen neemt, des te sneller heb je je levenskracht weer terug. Je hebt maar één lichaam en daar moet je het je hele leven mee doen. Wees er zuinig op!
In 2000 had ik een Burn out. Ik ben daar sterker en wijzer uitgekomen en heb daarna positieve veranderingen in mijn leven aangebracht. Als ervaringsdekundige en therapeut help ik al jaren mensen met een Burn out. Je kunt altijd bij mij terecht als je vastloopt en toe bent aan persoonlijke ondersteuning.
15 algemene adviezen
- Het heeft geen zin om je te verzetten tegen een Burn out. Er is geen snelle oplossing waarbij je je direct weer energiek voelt. Ga er maar vanuit dat je herstel maanden duurt. Je kunt dit maar het beste accepteren.
- Maak een doel van het rusten, herstellen en revitaliseren en accepteer de consequenties. Zeg afspraken af, laat je planning varen, meld je ziek bij je werkgever.
Stop met het uitvoeren van rollen, taken en activiteiten zoals je gewend was. Dat gaat nu niet meer. Pas je leefpatroon aan. Je hebt onvoldoende levensenergie. Beweeg van doen naar bewust zijn. Besteed de dag daarom vooral aan uitrusten, ontspannen en slapen om je batterij weer op te laden. Doe alleen wat écht nodig is om jezelf dagelijks te verzorgen. - Maak een weekschema en een dagschema als kapstok. Een overzicht geeft rust.
- Vraag begrip van iedereen in je omgeving. Communiceer naar je omgeving dat je de komende tijd niet beschikbaar bent. Ze mogen nu gewoon even níets van je vragen.
- Neem geen grote beslissingen totdat je je weer fit voelt.
- Neem afstand, zoek de stilte op, mediteer en maak contact met je binnenwereld. Vermijd onnodige prikkels, drukte, emotionele en fysieke belasting. Zeg er nee tegen en bewaak voortdurend je grenzen.
- Als je je weer iets beter voelt, doe dan alleen dingen die je energie verhogen. Doe dat heel geleidelijk. Je hebt ook energie nodig om leuke dingen te doen.
- Verbeter je lichamelijke conditie langzaam en planmatig. Maak dagelijks een korte wandeling in de natuur en ga beslist niet hardlopen als je daar de puf nog niet voor hebt.
- Leer van je ervaringen uit het verleden. Onderken je valkuilen en onderzoek hoe je ze kunt voorkomen. Zo kom je er geestelijk sterker uit.
- Waardeer de stapjes die je hebt gezet om te herstellen. Leer positiever naar jezelf en je omgeving te kijken. Denk in mogelijkheden. Elke crisis is ook een kans!
- Doe vooral niet je best en overvraag jezelf niet. Doseer, vertraag, ervaar en leer. Neem alle tijd en doe alle dagelijkse activiteiten met aandacht en liefde voor jezelf (mindfullness). Aarzel niet om een stapje terug te doen als iets niet gaat. Het herstelproces verloopt vaak niet een opgaande lijn. Het is een ontdekkingstocht en een leerproces van vallen en opstaan. Begin niet te snel met je oude leven!
- Beschouw je lichaam niet als lastpak maar als je bondgenoot, je beste vriend, je boodschapper van onbalans. Als je lichaam je tot rust maant is de beste investering om de tijd te nemen om je batterij weer op te laden. Doe zoveel als je op een slechte dag aankunt gedurende een aantal weken. Je geest wil snel weer van alles als de energie weer stroomt, maar je fysieke lichaam heeft oplaadtijd nodig. Geef je energie niet weg als je er nog onvoldoende van hebt. Heb geduld en wees mild voor jezelf.
- Geef onprettige gevoelens de ruimte zodat ze kunnen doorstromen. Laat ook gevoelens van schuld, schaamte en nutteloosheid los. Anders zeg je voortdurend tegen jezelf dat deze hersteltijd fout en zinloos is. Ook al voelt het vreemd en onwennig om niks te doen, bestempel deze tijd als ruimte in plaats van leegte. Weet dat dit juist een verrijkende periode kan zijn waar je beter uitkomt. Wil niet de ‘oude’ worden; creëer een betere versie van jezelf!
- Neem preventieve maatregelen voor een vitaler lichaam en meer leefkwaliteit. Word je bewust van je belangrijkste energievreters en energiegevers. Maak een plan om stapje voor stapje energievreters aan te pakken en energiegevers meer toe te laten.
- Vraag doelgerichte hulp en steun in je sociale netwerk. Vraag bijvoorbeeld de buurvrouw om boodschappen voor je mee te nemen of een helpende hand bij het runnen van je huishouding. Regel sociale steun van vrienden of familie zodat je niet in een isolement raakt.
Maak zo mogelijk gebruik van deskundigen om je te begeleiden op lichamelijk en/of geestelijk gebied.
Meer lezen over 12 specifieke oorzaken en oplossingen bij Burn out?
Checklist Deel 2
Checklist Deel 3
Laatste berichten van Mariska Jak (toon alles)
- Hoe herken je je valse wil en herwin je je authentieke wil? - 21 november 2024
- Ontdek welke krachten jouw keuzes beïnvloeden - 21 november 2024
- Mini-meditatie: Heling van je gekwetste innerlijke kind (duur audio: 8 minuten) - 20 november 2024